Stanisław Osiecki


Stanisław Osiecki, znany również pod pseudonimem „Kowalski”, to postać wybitna w polskiej historii, urodził się 20 maja 1875 roku w Ciechanowie. Jego życie i działalność zostały zakończone 12 maja 1967 roku w Warszawie.

W ciągu swojego życia Osiecki stał się wyróżniającym się działaczem ruchu ludowego, który odegrał znaczącą rolę w polityce II Rzeczypospolitej Polskiej. W swojej karierze politycznej był posłem na Sejm II RP, zarówno w Sejmie Ustawodawczym, jak i w jego I kadencji. Pełnił również funkcję senatora w III kadencji w 1935 roku. Jego zaangażowanie w tworzenie i rozwijanie struktur państwowych nie ograniczało się tylko do pracy legislacyjnej, gdyż uzyskał również stanowisko ministra w kilku rządach tego okresu.

Po zakończeniu II wojny światowej jego działalność nie ustała. Osiecki został wybrany na posła do Krajowej Rady Narodowej, a później na Sejm Ustawodawczy. Jego zaangażowanie w życie publiczne obejmowało również inne dziedziny; był wolnomularzem oraz pasjonatem taternictwa, co pokazuje różnorodność jego zainteresowań i aktywności.

Życiorys

W 1896 roku, po ukończeniu szkoły realnej w Warszawie, Stanisław Osiecki zdał maturę. Jego studia rozpoczęły się na warszawskiej politechnice, a następnie kontynuował naukę na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1907-1908. Od 1905 do 1907 roku aktywnie uczestniczył w Polskim Związku Ludowym, co otworzyło przed nim wiele możliwości w sferze politycznej i społecznej.

W 1906 roku Stanisław był jednym z członków Zarządu Towarzystwa Kultury Polskiej, które powstało w Królestwie Kongresowym. W kolejnych latach, od 1907 do 1915, był związany z tygodnikiem „Zaranie”, gdzie miał istotny wpływ na kształtowanie się opinii publicznej. Jego działalność polityczna, jednak, przyciągała uwagę władz carskich, co skończyło się aresztowaniem, a następnie wydaleniem przez Imperium Rosyjskie.

W okresie od grudnia 1915 do maja 1917 Osiecki był członkiem Centralnego Komitetu Narodowego, a także angażował się w działalność Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych. W latach 1915-1920 był członkiem Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”, a od 1917 do 1918 pełnił funkcję wiceprezesa. Jego współpraca z Wincentym Witosem trwała przez wiele lat, prowadząc do jego zaangażowania w Rady Naczelnej PSL „Piast” w latach 1921-1931 oraz do roli posła na Sejm RP w latach 1919-1927.

Osiecki wykazywał się umiejętnościami przywódczymi, stając się wicemarszałkiem Sejmu RP, a także obejmując stanowisko ministra reform rolnych w rządzie Witosa w 1923 roku. Był także ministerem przemysłu i handlu w rządach Skrzyńskiego i Witosa w latach 1925-1926. Po zjednoczeniu stronnictw ludowych w 1931 roku, objął stanowisko skarbnika Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego oraz członka Rady Naczelnej SL do 1939 roku.

W marcu 1935 roku, po śmierci Bolesława Limanowskiego, objął mandat senatora III kadencji z listy Centrolewu. Jego działalność polityczna nie ustała, gdyż w latach 1940-1944 pełnił funkcję przewodniczącego Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego w Polskim Państwie Podziemnym, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy narodowe.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej, Osiecki został członkiem Rady Naczelnej PSL od 1947 do 1948 roku, będąc częścią tzw. grupy Władysława Kiernika. W latach 1946-1947 pełnił mandat poselski do KRN, a następnie zasiadał w Sejmie Ustawodawczym z okręgu Bydgoszcz w latach 1947-1950. Po zrzeczeniu się mandatu postanowił zakończyć swoją aktywność w polityce.

W całej swojej karierze Stanisław Osiecki został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta, co stanowi potwierdzenie jego zasług na rzecz Polski.

Działalność pozapolityczna

Stanisław Osiecki, obok aktywności politycznej, w latach 1932–1936 pełnił funkcję prezesa warszawskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Jego działalność przyczyniła się do wielu znaczących inicjatyw w obszarze turystyki górskiej. Był między innymi inicjatorem budowyschroniska na Hali Gąsienicowej, które stało się ważnym punktem na mapie tatrzańskich schronisk. W 1969 roku, by upamiętnić jego osiągnięcia, zamieszczono tam tablicę pamiątkową.

Osiecki miał także na koncie kilka cennych osiągnięć wspinaczkowych, w tym pierwsze zimowe wejście na nartach z Koziej Dolinki na Zmarzłą Przełęcz w 1925 roku, dokonane wspólnie z Mariuszem Zaruskim oraz Stanisławem Zdybem. Jego aktywność w dziedzinie sportu nie ograniczała się jedynie do turystyki górskiej.

Był również aktywnym działaczem w Warszawskim Towarzystwie Wioślarskim, gdzie angażował się w rozwój sportów wodnych. W okresie międzywojennym Osiecki pełnił wysokie funkcje w organizacjach takich jak Związek Polskich Towarzystw Turystycznych, Związek Polskich Związków Sportowych oraz Polskie Towarzystwo Tatrzańskie.

Za swoje zasługi uzyskał tytuł członka honorowego zarówno Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, jak i Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, co świadczy o jego znaczącej roli w rozwoju działalności turystycznej i sportowej w Polsce.

Życie prywatne

Słynny przodek Stanisława Osieckiego, Wojciech, miał zaszczyt służyć jako major w Wojsku Polskim. Wziął udział w wojnie polsko-rosyjskiej w 1831 roku. Za swoje męstwo został odznaczony orderami Virtuti Militari oraz Legii Honorowej. Stanisław był synem Ignacego oraz Marii z Miliwockich, co sprawia, że jego korzenie są głęboko osadzone w polskiej tradycji.

Jego pierwszą żoną była Józefa z Filipowiczów, która zmarła w 1919 roku. Z tego małżeństwa na świat przyszło dwóch synów: Tadeusz (1900–1920) oraz Stefan (1903–1977). Stefan Osiecki zdobył uznanie jako taternik oraz filmowiec, co podkreśla różnorodność talentów w tej rodzinie. Tadeusz, młodszy z braci, niestety zginął na froncie wojny polsko-bolszewickiej 26 września, dzielnie walcząc nad Słuczem jako podchorąży 201 Pułku Szwoleżerów. Był również studentem Politechniki Warszawskiej oraz aktywnym członkiem POW, a także drużynowym w 15 Warszawskiej Drużynie Harcerskiej.

Stanisław Osiecki ożenił się po raz drugi z Jadwigą Filipowicz, z którą miał syna Jacka oraz córkę Marię Osiecką-Kuminek. Jego życie osobiste jest przykładem na to, jak rodzina oraz tradycja odgrywały kluczową rolę w jego historii.

Obecnie Stanisław Osiecki spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 184–IV–1, gdzie jego pamięć jest wciąż żywa.

Upamiętnienie

W 2022 roku, dzięki inicjatywie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, zrealizowano projekt upamiętniający postać Stanisława Osieckiego. Na froncie jego domu, znajdującego się przy ulicy Mickiewicza 38, odsłonięto tablicę pamiątkową.

Warto również zaznaczyć, że w 2020 roku opublikowano monografię autorstwa dr. Mateusza Ratyńskiego. Książka nosi tytuł „Stanisław Osiecki (1875–1967). Polityk z pasją” i w całości poświęcona jest życiu oraz dokonaniom tej znaczącej postaci.

Przypisy

  1. Mateusz Ratyński, Stefan Osiecki (1902–1977). Szkic do biografii zapomnianego grafika i filmowca, „Pleograf” 2023, nr 2.
  2. Jerzy Pająk, O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915–1917), Kielce 2003, s. 246, ISBN 83-7133-208-4.
  3. Jerzy Pająk, Zjazdy Okręgowej Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Niepodległościowych w Kielcach w listopadzie 1917 roku, w: Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne pod red. K. Brachy i S. Wiecha, t. 1, 2000, s. 305.
  4. Życiorysy nowych ministrów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 270 z 22.11.1925 r.
  5. Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość: wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 370.
  6. Janina Bemówna, Towarzystwo Kultury Polskiej, w: Nasza walka o szkołę polską 1901–1917: opracowania, wspomnienia, dokumenty, t. II, Warszawa 1934, s. 187–188.
  7. Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
  8. Nekrolog. „Kurier Warszawski”. 275 wyd. wieczorne, s. 5, 05.10.1920 r. Warszawa.
  9. Opis książki na stronie Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
  10. Odsłonięcie tablicy (relacja) [online].

Oceń: Stanisław Osiecki

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:21