Parafia św. Tekli w Ciechanowie

---

Miejsca święte

Kościół parafialny

W tej sekcji omówimy świątynię, która jest kluczowym punktem w Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Ciechanowie. Została ona zaprojektowana z myślą o miłości wiernych i ich potrzebach duchowych.

Historia

Kościół ten, według nieco mylnej tradycji, miał zostać wzniesiony już w 1353 roku. Początkowo jego patronem był św. Marcin, a rzeczywista budowa rozpoczęła się w I ćwierć wieku XVI jako trzynawowa bazylika. Najstarsze wzmianki o murowanym obiekcie pochodzą z lat 1511, 1513 i 1515.

Ciekawostką jest fakt, że kierownikiem budowy był murator Maciej, który podpisał się na cegle. Mówi się, że może to być ta sama osoba, co Maciej Baran, mistrz murarski z Ciechanowa, wzmiankowany w 1522 roku. Kościół ucierpiał podczas wojen szwedzkich w połowie XVII wieku, kiedy to m.in. zniszczone zostały nawy boczne.

Na początku XIX wieku, dzięki staraniom ks. Sumowskiego, świątynia została odnowiona. Polichromia, która ozdabia wnętrze, została stworzona według projektu Władysława Drapiewskiego po roku 1920, a restauracja obiektu miała miejsce po drugiej wojnie światowej, kiedy to przemurowano zachodni szczyt.

Architektura

Jest to klasyczny przedstawiciel gotyckiego stylu, zorientowany na wschód. Kościół wybudowany jest z cegły w tradycyjnym układzie gotyckim, z zastosowaniem zendrówki w układzie rombowym oraz kamieni polnych w podstawie budynku. W elewacjach widoczne są otwory maculcowe oraz opięcia szkarpami uskokowymi.

Budowla

Struktura kościoła jest jednonawowa, z nieco węższym prezbiterium, które jest na równi wysokości z nawą, a zakończone jest ścianą prostą. Przy prezbiterium z północnej strony znajduje się prostokątna dobudówka, która pełni funkcję zakrystii oraz skarbczyku, natomiast od zachodu umiejscowiona jest niewielka kruchta, wkomponowana między szkarpy.

Wnętrze

Wnętrze kościoła zakrywa strop. W zakrystii można zobaczyć sklepienie gwiaździste, ozdobione profilowanymi żebrami i okrągłymi zwornikami, a w skarbczyku z kolei ośmiopolowe sklepienie z prostokątnym przekrojem żeberek. Arkada tęczy zakończona jest ostrołukowo, fasetowana od strony nawy. Wejście z prezbiterium do zakrystii ma konstrukcję ostrołukową, w obramieniu z wałka; natomiast portal prowadzący ze skarbczyka do zakrystii jest zamknięty półkoliście.

Chór

Drewniany chór muzyczny oparty jest na dwóch filarach z drugiej połowy XIX wieku. Na bocznych elewacjach nawy można dostrzec ślady zamurowanych arkad ostrołukowych; na południowej i wschodniej ścianie prezbiterium również znajdziemy ślady dużych okien. W dolnej części zamurowanego wschodniego okna widoczny jest ornament z cegieł, umiejscowionych pod kątem. Na dolnej strefie ściany, w punkcie centralnym, znajduje się data 1353 (błędnie wyryta, z XIX wieku); a obok niej napis z XVI wieku: Mathias Wirobidus oraz nieczytelna data.

Elewacja

Na elewacji zachodniej, pomiędzy szkarpami, ulokowana jest niska kruchta z ostrołukowym wejściem. Wyżej znajduje się zamurowane okno oraz fragment fryzu, którego cegły ustawione są ukośnie. Po bokach widoczne odcinki pasa tynkowanego. Szczyt fasady ma trójkątny kształt, który był przemurowany. Gzyms podokapowy, usytuowany od strony południowej i północnej, profilowany, pokryty tynkiem. Prezbiterium obiega wgłębny pas tynkowany, przerywany oknami.

Prezbiterium

Szczyt prezbiterium jest rozczłonkowany kątowymi filarkami (pierwotnie przechodzącymi w sterczyny), pomiędzy którymi znajdują się cztery kondygnacje podwójnych, tynkowanych ostrołukowych blend. W dobudówce północnej, od zachodu, stworzono wnękę zamkniętą koszowo, w której znajduje się nowsze okno. Dach budynku ma dwuspadową konstrukcję, pokryty dachówką; na sygnaturce umiejscowiona jest ośmioboczna, barokowa wieżyczka, obita blachą i zwieńczona ażurową latarnią z hełmem. Dachy nad przybudówką oraz zachodnią kruchtą mają formę pulpitową i są również pokryte blachą.

Wnętrze

Ołtarz główny, będący dziełem późnobarokowym, pochodzi z pierwszej połowy XVIII wieku, zdobiony rzeźbami klęczących aniołów oraz skrzynkowymi relikwiarzami usytuowanymi na uszakach gzymsów, z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem na zwieńczeniu, datowanym na tę samą epokę; tabernakulum również powstało wraz z ołtarzem (obecnie umiejscowione na chórze). Wnętrze zdobi także barokowa ambona będąca dziełem tej samej epoki. Z kolei kropielniczka, powstała w XVIII wieku, wykonana jest z marmuru, z wyraźnym puklowanym wykończeniem.

Stalle

Stalle, które mogą datować się na XVII wiek, zostały odnowione w XX wieku. Ławki datowane na XVIII wiek. Prospekt organowy, w stylu regencji, powstał w drugiej ćwierci XVIII wieku. Na uwagę zasługują dwa rokokowe, drewniane relikwiarze, w kształcie kartuszu, poświęcone św. Krescencjuszowi oraz Wiktorowi, które powstały w trzeciej ćwierci XVIII wieku. Kościół posiada również dwa krucyfiksy: jeden gotycki z początków XVI wieku i drugi z XVII wieku. Uzupełnieniem wyposażenia są sześć cynowych lichtarzy z XVIII wieku.

---

Oceń: Parafia św. Tekli w Ciechanowie

---