Włodzimierz Kozakiewicz, znany również pod pseudonimem „Barry”, przyszedł na świat 22 listopada 1911 roku w Ciechanowie. Był synem Nikodema Kozakiewicza oraz Franciszki z domu Cytowska. Jego życie, naznaczone odważnymi decyzjami i poświęceniem, zakończyło się 11 marca 1954 roku w Piasecznie.
Kozakiewicz był żołnierzem Armii Krajowej (AK), gdzie pełnił ważne funkcje. W czasie powstania warszawskiego przewodził żandarmerii Grupy Północ AK, odgrywając kluczową rolę w organizacji działań wojskowych w trudnych warunkach. Po zakończeniu II wojny światowej jego zaangażowanie w działania zbrojne nie ustało; mianowano go na stanowisko szefa Oddziału IV Pogotowia Akcji Specjalnej Komendy Głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
Jego pseudonimy, takie jak „Bary” i „Bari”, są wciąż pamiętane przez historyków oraz działaczy zajmujących się badaniem tej burzliwej epoki w historii Polski. Włodzimierz Kozakiewicz pozostaje symbolem zapału i determinacji w dążeniu do wolności.
Życiorys
Włodzimierz Kozakiewicz to postać, o której losach przed wybuchem II wojny światowej wiadomo stosunkowo niewiele. Z nieoficjalnych informacji przekazanych przez Leonarda Mroczka, żołnierza Oddziału „Barry”, wynika, że służył on w 11 pułku Ułanów Legionowych stacjonującym w Ciechanowie, gdzie pełnił funkcję porucznika. Inny dokument, list mjr Mieczysława Chyżyńskiego ps. „Pełka” do gen. Michała Roli-Żymierskiego z 19 czerwca 1947 roku, ujawnia, że był on także plutonowym ochotniczej straży ogniowej. Ponadto, płk Stanisław Klepacz ps. „Jesion” podczas potyczek na Starym Mieście rozpoznał Kozakiewicza jako swojego przedwojennego wachmistrza.
W czasie okupacji niemieckiej Włodzimierz Kozakiewicz działał jako dowódca straży przemysłowej w fabryce papieru w Mirkowie. Ponadto, od 1943 roku służył w Państwowym Korpusie Bezpieczeństwa, do którego dołączył z Korpusu Zachodniego. Wówczas objął dowództwo kompanii rezerwy Obwodu Warszawa Północ PKB. W początkowej fazie 1944 roku, uzyskał dowództwo baonu szturmowego „Wkra” m.st. Warszawy w Komendzie PKB.
1 sierpnia 1944 roku, w dniu rozpoczęcia powstania warszawskiego, został mianowany nadkomisarzem. Obejmując dowództwo nad formacją, która nosiła nazwę Oddział „Barry”, stał na czele żandarmerii powstańczej. Tego samego dnia jego oddział wziął udział w kluczowych akcjach obejmujących zdobycie Ratusza oraz komisariatów policji granatowej przy ul. Daniłowiczowskiej i Długiej, a także Centralnego Aresztu Śledczego zlokalizowanego przy tej samej ulicy. W kolejnych dniach brał udział w walkach o Bank Polski, Pałac Blanka oraz Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych, a także szkołę przy ul. Rybaki i magazyny na Stawkach.
6 sierpnia tego samego roku przeniósł swoją bazę operacyjną z Ratusza do kościoła garnizonowego przy ul. Długiej, a potem do gmachu Sądu Apelacyjnego przy ul. Krasińskich. 9 sierpnia, na skutek awansów, stał się szefem żandarmerii Grupy Północ AK. Wkrótce, około 20 sierpnia, otrzymał awans na stopień majora, który był wynikiem rozkazu dowódcy Grupy Północ AK, płk. Karola Ziemskiego ps. „Wachnowski”. Od 29 sierpnia jego jednostka odpowiedzialna była za nadzorowanie i ochronę ewakuacji kanałami zarówno sił powstańczych, jak i ludności cywilnej w kierunku Starówki.
W ostatnich dniach bitwy o Starówkę, Kozakiewicz zorganizował oraz chronił ewakuację kanałami. 31 sierpnia, na czele swojego oddziału, ewakuował się z kanałów do Śródmieścia, gdzie następnie prowadził walki w obszarze ulic: Zielnej, Złotej, Brackiej, Zgoda i Świętokrzyskiej. Jego działania w tym okresie wzbudzały kontrowersje, a niektórzy dowódcy, jak również żołnierze, oskarżali go o brutalność. O szczególnym niepokoju mówiono po dniach 27-28 sierpnia, gdy oddziały Armii Ludowej samowolnie dokonywały ewakuacji ze Starego Miasta. Niezasłużone oskarżenia o mordowanie komunistów i Żydów sformułował także Bernard Ber Mark.
Po zakończeniu powstania, Kozakiewicz przebywał w oflagu. Został pierwszym komendantem Pogotowia Akcji Specjalnej NZW. W kwietniu 1947 roku aresztowano go w operacji NKWD, co doprowadziło do jego osadzenia w obozie w Rembertowie. Po działaniach podziemia niepodległościowego, które zniszczyło ten oboz, Kozakiewicz unikał konspiracyjnej działalności. Prawdopodobnie w 1947 roku ponownie aresztował go UB. Zmarł niebawem po swoim uwolnieniu i znaleziono mu miejsce spoczynku na cmentarzu parafialnym w Piasecznie przy ulicy Kościuszki, w Sektorze VII, rząd 1, grób 3.
Przypisy
- a b c d e f g Dodatek specjalny IPN, Niezależna Gazeta Polska, Nr 8 (42) z 07.08.2009 r., ISSN 1895-4960, s. VI.
- a b Powstańcze Biogramy – Włodzimierz Kozakiewicz. 1944.pl. [dostęp 15.04.2011 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wiesław Antoni Lasocki | Andrzej Szerszyński | Krzysztof Król (oficer) | Andrzej Tyszkiewicz | Witosław Porczyński | Piotr Czerwiński (generał) | Kazimierz Wyziński | Jan Olimpiusz Kamiński | Lubosław Krzeszowski | Mieczysław Łebkowski | Włodzimierz Augustynowicz | Maksymilian Łebkowski | Marek DukaczewskiOceń: Włodzimierz Kozakiewicz